ރުޅިއަކީ ސިކުނޑީގެ ވަކި ސްޓިމިއުލްތަކެއް ނުވަތަ ވަކި ހާލަތްތަކަކަށް ރައްދުދެވިގެން ފަރުދުން ތަޖުރިބާކުރާ އިންސާނާގެ އަސާސީ ޖަޒުބާތެކެވެ. އެއީ މަޑު ރުޅިން ފެށިގެން ގަދަ ރުޅިއާ ހަމައަށް އުފެދޭ ވަރުގަދަ ޝުއޫރުތަކެކެވެ. ރުޅިވެރިކަން ޖިސްމާނީ ގޮތުންނާއި ނަފްސާނީ ގޮތުން ވެސް ފާޅުވެއެވެ. އަދި މީހާގެ ފިކުރުތަކާއި އިހުސާސްތަކާއި ސުލޫކަށް ވެސް އޭގެ އަސަރު ކުރުވަ އެވެ.
ރުޅިގަދަވުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތައް:
ރުޅިގަދަ ވާންޖެހެނީ އެކި އެކިހަލަ ސަބަބުތައް ދިމާވުމުންނެވެ؛
1. މާޔޫސްވުން: ވަކިވަކި ފަރުދުންނަށް ހުރަސްތަކެއް ދިމާވުމުން ނުވަތަ ލަނޑުދަނޑިތައް ހާސިލް ނުކުރެވޭ ވަގުތުތަކުގައި މާޔޫސްކަން އިހުސާސްވެ، ރުޅިގަދަ ވެދާނެއެވެ.
2. އިންޒާރުތައް: އަމިއްލަ ނަފްސަށް ނުވަތަ ލޯބިވާ މީހުންނަށް ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމަށް ހީވުމަކީ ރައްކާތެރިކަމުގެ ޖަވާބެއްގެ ގޮތުގައި ރުޅިވެރިކަން އުފެދިދާނެ ކަމެކެވެ.
3. އަނިޔާވެރިކަން: ނުހައްގުން ނުވަތަ އަނިޔާވެރިކަމެއް ކުރިމަތިވުމަކީ ނުވަތަ ތަޖުރިބާ ކުރުމަކީ ޚާއްޞަކޮށް ތިމާގެ އަގުތަކާއި ނުވަތަ ޤަބޫލުކުރުންތަކާ ޚިލާފުވާ ކަމެއްގައި ނަމަ ރުޅިގަދަ ވެދާނެއެވެ.
4. ރުޅި އަރުވާލުން: ޒުވާބު، ކޯޅުން ނުވަތަ އިޙްތިރާމް ކުޑަ ސުލޫކުތަކާއެކު އެހެން މީހުންނާ މުޢާމަލާތް ކުރުމަކީ އެމީހުން ރުޅިގަދަވެދާނެ ކަމެކެވެ.
5. ސްޓްރެސް: މަސައްކަތާއި ގުޅުންތަކާއި ނުވަތަ ދިރިއުޅުމުގެ އެހެން ހާދިސާތަކާ ގުޅިގެން ވިޔަސް ސްޓްރެސް މަތިވުމަކީ ރުޅިވެރިކަން އިތުރުވުމަށް މަގުފަހިވާ ކަމެކެވެ.
ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސަރުތައް:
ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސަރު ފަރުދުންނަށް އެތައް މިންވަރަކަށް ކުރެއެވެ؛
1. ޖިސްމާނީ އަސަރުތައް: ރުޅިވެރިކަން ތަޖުރިބާ ކުރާއިރު ހަށިގަނޑަށް ޖިސްމާނީ ބަދަލުތަކެއް އާދެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ހިތުގެ ދުވެލި އިތުރުވުމާއި، ލޭގެ ޕްރެޝަރު މަތިވުމާއި، މަސްތަކުގެ ޓެންޝަން މަތިވެ އެޑްރިނަލިން އިތުރުވުން ހިމެނެއެވެ.
2. ޖަޒްބާތީ އަސަރުތައް: ރުޅިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން މާޔޫސްކަމާއި، ނުރުހުމާއި، ދެކޮޅުވެރިކަމާއި، އަދި ނަފްރަތު ފަދަ ވަރުގަދަ ޖަޒުބާތުތައް އުފެދިދާނެއެވެ. އަދި ހެޔޮ ޖަޒުބާތުތައް ތަޖުރިބާ ކުރުމުގެ ޤާބިލުކަން ކުޑަވެދާނެއެވެ.
3. ކޮގްނިޓިވް އަސަރުތައް: ރުޅިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން ވިސްނުމުގެ ޕްރޮސެސްތައް އޮޅުންބޮޅުންކޮށް، ހަމަ ބުއްދިން ނުވަތަ އޮބްޖެކްޓިވްކޮށް ވިސްނުމަށް ދަތިވެދާނެއެވެ. ފަރުދުންގެ ފޯކަސް ހަނިވެ، ކަޅާއި ހުދުން ދައްކާ ކަންކަންވެސް ވިސްނައިނުގަނެވި، މައްސަލަ ހައްލުކުރުމުގައި ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ.
4. ސުލޫކީ އަސަރުތައް: ރުޅިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން ފަރުދުން ރުޅިގަދަވެ ދެކޮޅުވެރި ގޮތަކަށް އަމަލުކުރަން ފެށިދާނެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ބަހުގެ ނުވަތަ ޖިސްމާނީ ކުރިމަތިލުންތަކާއި، މުދަލަށް ގެއްލުންދިނުމާއި، އަދި އަނިޔާވެރިކަން ވެސް ކުރިމަތިވެދާނެއެވެ.
ރުޅި މަތަކުރުން:
ރުޅި މަތަކުރާނެ ގޮތް ދަސްކުރުމަކީ ދުޅަހެޔޮ ގުޅުންތަކާއި އަމިއްލަ ދުޅަހެޔޮކަން ދެމެހެއްޓުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. މިއީ ރުޅިވެރިކަން ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި މެނޭޖްކުރުމަށް ކުރެވިދާނެ ބައެއް އުކުޅުތަކެވެ.
1. ތިމާ ރުޅިގަދަވަނީ ކޮންކަމެއް ކުރިމަތިވީމާކަން ދެނެގަތުން: ރުޅިވެރިކަން އުފެދޭ ވަކި ހާލަތްތަކެއް، ނުވަތަ ހާދިސާތައް ދެނެގަތުމަކީ އެކަން މެނޭޖްކުރުމުގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅެވެ.
2. މައިތިރިވާން ފަރިތަކުރުން: ފުންކޮށް ނޭވާލުމާއި، މެޑިޓޭޝަން އާއި، ގައިގެ މަސްތަކަށް ލެވިފައިވާ ބާރު ކުޑަކުރުން އަދި އެހެނިހެން ރިލެކްސް ކުރުމުގެ ކަސްރަތުތަކަކީ ރުޅިއައިސްފައިވާ ވަގުތުތަކުގައި ސިކުނޑިއާއި ހަށިގަނޑު ހަމައަކަށް އެޅުވުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަންކަމެވެ.
3. މުވާޞަލާތުކުރުމާއި ސާބިތުކަން ހޯދުން: އިޙްސާސްތަކާއި ކަންބޮޑުވުންތަކުގެ މައްޗަށް ބާރުފޯރުވައި އިޙްތިރާމާއެކު އެކަމާ ކުރިމަތިލުމަކީ ރުޅިވެރިކަން މައިތިރިކޮށް ކޯޅުންތައް އިތުރުވިޔަނުދީ ހައްލުކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.
4. މައްސަލަ ހައްލުކުރުން: ރުޅިވެރިކަމާއެކު ރިއެކްޓް ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ފަހަތަށް ފިޔަވަޅެއް އަޅައި، އޭގެ އަސްލުގައިވާ މައްސަލަތަކަށް ކުރެވިދާނެ ހައްލުތައް ދެނެގަތުމަކީ ރުޅިވެރިކަން މެނޭޖްކުރުމުގައި އުފެއްދުންތެރި ކަމެކެވެ.
5. އެހީ ހޯދުން: އިތުބާރު ހުރި ރައްޓެއްސެއް، ނުވަތަ އާއިލާގެ މެމްބަރަކާ ނުވަތަ ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ޕްރޮފެޝަނަލަކާ ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ ރުޅިވެރިކަން މެނޭޖްކުރުމުގައި އަގުހުރި ސަޕޯޓާއި އިރުޝާދު ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ.
ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ރުޅިވެރިކަމަކީ ގުދުރަތީ ޖަޒުބާތެއް ނަމަވެސް، ކޮންޓްރޯލް ނުކުރެވި ނުވަތަ ގިނަގިނައިން ރުޅި އައުމަކީ ނަފްސާނީ އަދި ޖިސްމާނީ ސިއްހަތަށް ގެއްލުން ހުރި ކަމެއް ކަމެވެ. ރުޅިވެރިކަން ބޮޑުވެ ނުވަތަ ދުވަހުގެ ދިރިއުޅުމަށް ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރަން ފަށައިފިނަމަ ތެރަޕިސްޓެއް ނުވަތަ ކައުންސެލަރެއްގެ ޕްރޮފެޝަނަލް އެހީތެރިކަން ހޯދުމަކީ ފައިދާ ހުރި ކަމެކެވެ.
ހަނދާންކުރަން ޖެހެނީ، ރުޅި މަތަކުރުމަކީ ދަސްކޮށްގެން އެގޮތަށް ޢަމަލުކުރެވޭނެ ހުނަރެއް ކަމެވެ. ރުޅިއާ ނުލައި ގުޅެވޭ ގުޅުންތަކަކީ މާދުޅަހެޔޮ އަދި ފުރިހަމަ ގުޅުންތަކެއް ކަމެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބުނާނަމަ އެއީ ސިއްހަތަށް ފައިދާ ލިއްބައިދޭނެ ގުޅުންތަކެކެވެ.