ޑިޕްރެޝަނަކީ އާންމު އަދި ސީރިއަސް ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ހާލަތެކެވެ. މިއީ އުއްމީދު ގެއްލި، ހިތާމައާއި ހާސްކަމުގެ އިހުސާސްތައް ދިގުދެމިގެންދާ ކަމެކެވެ. އެއީ މީހެއްގެ ޖަޒުބާތުތަކާއި ފިކުރުތަކާއި ސުލޫކުތަކާއި ޖިސްމާނީ ސިއްހަތު ހިމެނޭ ގޮތަށް، މީހެއްގެ ދިރިއުޅުމުގެ ކޮންމެ ކަމަކަށް ވެސް އަސަރު ފޯރުވާ ކަމެކެވެ.
ޑިޕްރެޝަންގެ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖެނެޓިކްސް، ސިކުނޑީގެ ކެމިސްޓްރީ، ދިރިއުޅުމުގެ ހާދިސާތަކާއި، އަމިއްލަ ތަޖުރިބާތައް ހިމެނެއެވެ. އާއިލީ ގޮތުން ޑިޕްރެޝަންގެ ތާރީހެއް އޮތް ނުވަތަ ޓްރޯމާއެއް ނުވަތަ ދިރިއުޅުމުގެ ސްޓްރެސް ބޮޑު ހާދިސާތަކެއް ތަޖުރިބާކޮށްފައިވާ މީހުންނަށް ޑިޕްރެޝަން ޖެހުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑުވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ސިކުނޑީގެ ކެމިސްޓްރީއަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި ހޯމޯން އިމްބެލެންސް ވުމަކީ ވެސް ޑިޕްރެޝަން އުފެދުމަށް މަގުފަހިވާ ކަމެކެވެ.
ޑިޕްރެޝަންގެ އަލާމާތްތައް އެކި މީހުންނަށް ތަފާތު ނަމަވެސް އާންމު އަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ދެމިއޮންނަ ހިތާމަ ނުވަތަ ހާސްކަން އިހުސާސްވުން، ކުރިން އުފާވެރިކަން ލިބުނު ހަރަކާތްތަކަށް ޝައުގުވެރިކަން ގެއްލުމާއި، ކާހިތްނުވުން ނުވަތަ ބަރުދަނަށް ބަދަލު އައުން، ނިދި ނުލިބުން ނުވަތަ މާގިނައިން ނިދުން، ވަރުބަލިވުން ނުވަތަ ހަކަތަ ގެއްލުން، ސަމާލުކަން ދޭން އުނދަގޫވުން ނުވަތަ ނިންމުންތައް ނިންމުމާއި، އަގެއް ނެތްކަމުގެ އިހްސާސްތައް ނުވަތަ ކުށްވެރިކަމުގެ އިހުސާސްތަކާއި، އަމިއްލައަށް ގެއްލުން ދިނުމާއި ނުވަތަ އަމިއްލައަށް މަރުވުމުގެ ޚިޔާލުތައް އައުމެވެ.
ޑިޕްރެޝަންގެ ސަބަބުން ބޮލުގައި ރިއްސުމާއި، ހަށިގަނޑުގައި ރިއްސުމާއި، ހަޖަމުކުރުމުގެ މައްސަލަތައް ފަދަ ޖިސްމާނީ އަލާމާތްތައް ވެސް ފެނިދާނެ އެވެ. ސީރިއަސް ހާލަތްތަކުގައި ޑިޕްރެޝަންގެ ސަބަބުން ހިތުގެ ބަލި، ސްޓްރޯކް، އަދި ހަކުރުބަލި ފަދަ ޖިސްމާނީ ސިއްހީ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ.
ޑިޕްރެޝަނަކީ ފަރުވާ ކުރެވޭ ހާލަތެކެވެ. އެކަމަށް ފައިދާ ހުރި އެތައް ކަމެއް ވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ޑިޕްރެޝަނަށް އެންމެ އާންމުކޮށް ދޭ ފަރުވާތަކުގެ ތެރޭގައި ސައިކޮތެރަޕީ، ބޭސް ނުވަތަ މި ދެކަންތައް އެއްކޮށްލައިގެން ދޭ ފަރުވާ ހިމެނެއެވެ. ތެރަޕީގެ އެހީގައި ފަރުދުންގެ ޑިޕްރެޝަނަށް މެދުވެރިވާ ނޭދެވޭ ވިސްނުމާއި ސުލޫކުތައް ދެނެގަނެ ބަދަލުކުރެވޭއިރު، ބޭސް ދިނުމުން ސިކުނޑީގެ ކެމިސްޓްރީ ބެލެންސްކޮށް އޭގެ އަލާމާތްތައް ލުއިކޮށްދެ އެވެ.
ޑިޕްރެޝަންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ހާލަތްތަކެއް ކަމަށްވާ ޝިޒޯފްރެނިއާ، ބައިޕޯލާ ޑިސްއޯޑާ އަދި އެހެނިހެން ސައިކޮޓިކް ޑިސްއޯޑަރސް އަށް ފަރުވާކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އެންޓިސައިކޮޓިކްސްގެ ސަބަބުން ބަރުދަން އިތުރުވުމާއި ހަކުރުބަލި، ކޮލެސްޓްރޯލް މަތިވުން، އެކްސްޓްރާޕިރަމިޑަލް ސިމްޕްޓޮމްސް (އީޕީއެސް) ފަދަ އުދަނގޫތައް ކަމަށްވާ ޓްރެމޯރސް އެންޑް ސްޓިފްނެސް، އަދި ސެޑޭޝަން ފަދަ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ކުރިމަތިވެދާނެއެވެ. އެންޓިސައިކޮޓިކްސް ދިގުމުއްދަތަކަށް ބޭނުންކުރުމަކީ ވެސް މޫނާއި ހަށިގަނޑުގެ ގުނަވަންތައް އިޚްތިޔާރަކާ ނުލައި ހަރަކާތްތެރިވުމުގެ ބައްޔެއް ކަމަށްވާ ޓާޑިވް ޑިސްކިނީޝިއާ ޖެހުމުގެ ނުރައްކާ އިތުރުވެދާނެ ކަމެކެވެ.
ޑިޕްރެޝަނަށް ދޭ ފައިދާ ހުރި އެހެން ފަރުވާތަކުގެ ތެރޭގައި ކަސްރަތުކުރުމާއި، މެޑިޓޭޝަން އަދި ޔޯގާ ފަދަ ސިކުނޑީގެ ތަމްރީނުތަކާއި ޕްރެކްޓިސްތަކާއި، ނިދުމުގެ އާދަތަކާއި ނިއުޓްރިޝަން ރަނގަޅުކުރުން ފަދަ ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއަށް ބަދަލު ގެނައުން ހިމެނެއެވެ. ޑިޕްރެޝަންގެ އަލާމާތްތައް ފެންނަނަމަ ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ޕްރޮފެޝަނަލެއްގެ އެހީތެރިކަން ހޯދުމަކީ މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށާއި، ފަރުވާ ނުލިބޭ ޑިޕްރެޝަން ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ގޯސްވެ، ބޮޑެތި ނަތީޖާތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެތީ އެވެ.
އެކަށީގެންވާ ފަރުވާއާއި އެއްބާރުލުން ލިބިއްޖެނަމަ ޑިޕްރެޝަން ހުންނަ މީހުންނަށް ނަފްސާނީ ސިއްހަތާއި ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުވެދާނެއެވެ.
ބޭހުގެ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް، ބޭނުން ކުރެވޭ ބޭހަކާއި އެ ބޭސް ބޭނުންކުރާ ފަރުދަކަށް ބަލާފައި ތަފާތުވެދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ނަފްސާނީ ސިއްހީ ހާލަތްތަކަށް ފަރުވާ ދިނުމަށް ބޭނުންކުރާ ވަކި ވައްތަރެއްގެ ބޭސްތަކުގެ ތެރެއިން އެންޓިޑިޕްރެޝަން އަދި އެންޓިސައިކޮޓިކްސް ފަދަ ބޭސްތަކުން ދިމާވެދާނެ ބައެއް އާންމު ނޭދެވޭ އަސަރުތައް އެބަހުއްޓެވެ.
އޭގެ ތެރޭގައި ޑިޕްރެޝަން އިތުރުވުންވެސް ހިމެނެއެވެ. ހާސްކަމާއި އަދި އެހެނިހެން މޫޑް ޑިސްއޯޑަރސް އަށް ފަރުވާ ދިނުމަށް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ އެންޓިޑިޕްރެޝަންސް ގެ ސަބަބުން މޭނުބައިކުރުން، ބޯއެނބުރުން، ބޮލުގައި ރިހުން، ނިދި ނުލިބުން، ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުމަށް ދަތިވުން، ބަރުދަން އިތުރުވުން، އަދި އަނގަ ހިކުން ފަދަ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ. އަދި ބައެއް އެންޓިޑިޕްރެޝަން ފަރުވާތަކުގެ ސަބަބުން ބައެއް މީހުންނަށް، ޚާއްޞަކޮށް ކުޑަކުދިންނާއި ފުރާވަރުގެ ކުދިންނާއި ޒުވާން ބޮޑެތި މީހުންގެ އަމިއްލައަށް މަރުވުމުގެ ޚިޔާލުތަކާއި ގެއްލުން ހުރި ކަންކަން ކުރުމުގެ ޚިޔާލު ކުރެވުމުގެ ނުރައްކާވެސް އިތުރުވެގެންދެއެވެ.
މިސާލަކަށް ލިތިއަމް ފަދަ މޫޑް ސްޓެބިލައިޒާސް އިން ބަރުދަން އިތުރުވުމާއި، މޭތެޅުން، އަދި ކިޑްނީގެ މައްސަލަތައް ފަދަ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ކުރާއިރު، ބެންޒޯޑައިޒެޕައިން ފަދަ އެންޒައިއޮލައިޓާސް ތަކުން ނިދިބަރު ކެއުމާއި، އޮޅުންބޮޅުން ބޮޑުވުމާއި، އެޑިކްޝަން ފަދަ ކަންކަން ކުރިމަތިވެއެވެ.
ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ބޭހުގެ ސަބަބުން ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ނުކުރާނެ ކަމަށާއި، ބޭހުގެ ފައިދާ، ކުރިމަތިވެދާނެ ނުރައްކާތަކަށް ވުރެ ބޮޑު ކަމެވެ. މީގެ އިތުރުން ބޭހުން ކުރިމަތިވާ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް، ޑޯޒް އެޖެސްޓްކޮށްގެން ނުވަތަ ތަފާތު ބޭހަކަށް ބަދަލުކޮށްގެން ކޮންޓްރޯލު ކޮށްލެވެއެވެ. އެހެންކަމުން ބޭސް ބޭނުން ކުރުމާއި ބޭސް ބަދަލު ކުރުން އެއީ އަމިއްލަ އަމިއްލައަށް ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ.
ނިންމާލަމުން ބުނެލަން ޖެހެނީ ޑިޕްރެޝަނަކީ މީހެއްގެ ދިރިއުޅުމުގެ ކޮންމެ ކަމަކަށް އަސަރު ފޯރާފާނެ އާންމު އަދި ސީރިއަސް ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ހާލަތެއް ކަމަށެވެ. ޑިޕްރެޝަންގެ އަލާމާތްތައް ފެންނަނަމަ ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ޕްރޮފެޝަނަލެއްގެ އެހީތެރިކަން އަވަހަށް ހޯދުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.
