މިއީ 1899 ވަނަ އަހަރު ސީރިޔާގެ ދިމިޝްޤުގައި ނަގައިފައިވާ ފޮޓޯއެކެވެ. މިއީ އެކުގައި ދިރިއުޅުނު ދެ ރަހުމަތްތެރިން ކަމަށްވާ މުހައްމަދާއި ސަމީރުގެ ވާހަކައެވެ. މި ފޮޓޯއިން ފެންނަ ކުޑަ މީހަކީ ނުވަތަ ޑްވާފަކީ ސަމީރެވެ. އޭނާއަކަށް ނުހިނގެއެވެ. އޭނާ ބުރަކަށިމައްޗަށް ލައިގެން ގެންގުޅޭ މީހަކީ މުޙައްމަދެވެ. އޭނާއަކީ ލޯފަން މީހެކެވެ.

ސަމީރަކީ ކްރިސްޓިއަނެކެވެ. މުޙައްމަދަކީ މުސްލިމެކެވެ. އެއީ ގާތްގަނޑަކަށް ހުރިހާ ގޮތަކުންވެސް ތަފާތު ދެ މީހުންނެވެ. ދެ މީހުންގެ އީމާންތެރިކަން ތަފާތެވެ. ދެ މީހުންގެ ޤަބީލާއާއި ނަސްލު ތަފާތެވެ. ދެ މީހުންނަށް ދިމާވެފައިވާ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ވެސް ތަފާތެވެ. އެކަމަކު ދެ މީހުންގެ ވެސް އެއްގޮތް ކަމެއް އެބައޮތެވެ؛ އެކަކު އަނެކަކުގެ އެހީތެރިކަމަށް ބޭނުންވެފައިވުމެވެ.

މުހައްމަދުގެ ބުރަކަށިމަތީގައި އޮވެގެން، ދާންވީ ތަންތަން ސަމީރު ބުނެދެއެވެ. މުހައްމަދަށް މަގުތަކުގައި ހިނގާބިނގާވެ އުޅެވެނީ ބުރަކަށިމަތީގައި އޮވެގެން، ސަމީރު މަގުދައްކައިދޭތީއެވެ. އެއީ ދެ މީހުން ކަމުގައި ވިޔަސް، ހަގީގަތުގައި ފުރިހަމަ މީހަކަށް ވަނީ ދެ މީހުން އެކުވުމުންނެވެ.

މި ދެ މީހުންނަކީވެސް، އަޅާލާނެ ބަޔަކު ނެތް ޔަތީމުން ކަމުން ދެ މީހުން ވެސް ދިރިއުޅެމުން އައީ އެކުގައި، އެއް ކޮޓަރިއެއްގައެވެ.

އެއް ރެއަކު މުހައްމަދު އޭނާގެ ކޮޓަރިއަށް ވަނތްއިރު އޭނާއަށް ފެނުނީ އޭނާގެ އެކުވެރި ސަމީރު މަރުވެފައި އޮއްވައެވެ. އެކަމުގެ ހިތާމައިގައި ހަފުތާއެއް ވަންދެން އޭނާ ރޮއި ހިތާމަކުރިއެވެ. އޭނާގެ އަނެއްބައި ގެއްލުމުންނެވެ.

ދެ ދީނެއްގެ، ދެ ނަސްލެއްގެ ދެ މީހުންނަށް ވީއިރު، ދެ މީހުން އެހާ އެކުގައި، އެހާ ލޯބިން އުޅުނީ ކިހިނެއްތޯ ސުވާލު ކުރުމުން މުހައްމަދު ބުނީ ހަމައެކަނި މިހެންނެވެ.

"މިތަނުގައި އަހަރެމެން ދެމީހުން ހަމަ އެއްގޮތެވެ." ހިތަށް އިޝާރާތް ކުރަމުން މުހައްމަދު ބުންޏެވެ.

• ގޫގަލް ޓްރާންސްލޭޓްގެ ތަރުޖަމާއެއް (ބައެއް ބަދަލު ގެނެސްފައި)