Skip to content 
ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލެމުން ދިއުމުން ދިވެހި ރާއްޖެއަށް ވާނެ ގެއްލުންތަކާމެދު ބަހުސްކުރެވޭތާ ކިތަންމެ ޒަމާނެއް ވެއްޖެއެވެ. ދުނިޔޭގެ ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލުން މިހާރު ހަލުވިވަމުންދަނީ އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 3.2 މިލިމީޓަރުގެ ރޭޓުންނެވެ. މިއީ 20 ވަނަ ގަރުނު އުފުލުނު ރޭޓުގެ ދެގުނައަށް ވުރެ ބޮޑު މިންވަރެކެވެ. މާނައަކީ އެވްރެޖްކޮށް ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު ކޮންމެ 10 އަހަރަކުން ގާތްގަނޑަކަށް 1.2 އިންޗި އުފުލެމުންދާ ކަމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެ އަކީ އިންޑިއާ ކަނޑުގެ ތިރި ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށް ވުމާއެކު، ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑުން އެވްރެޖްކޮށް އުފުލިފައި ހުންނަނީ އެންމެ 1.5 މީޓަރެވެ. އެހެންކަމުން ދުނިޔޭގެ ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލުމަށް އެންމެ ނާޒުކު އެއް ގައުމަކީ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ.
މިހާރު އޮތް މިންވަރަށް ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު މައްޗަށް ދާނަމަ، 21 ވަނަ ގަރުނު ނިމޭއިރު ދިވެހިރާއްޖެ މުޅިން އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ސީދާ ޓައިމްލައިން ލަފާކުރަން ދައްޗެވެ. އެއީ ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލެމުންދިއުމުގެ ރޭޓާއި ތޫފާން އުފެދޭ މިންވަރާއި އޭގެ ބާރު ހުންނަވަރާއި ބަދަލުވަމުން އަންނަ މާހައުލަށް ރާއްޖެ ހޭނުމުގެ ގާބިލްކަން ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ބަރޯސާވާތީއެވެ.
ބައެއް ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އެންމެ 50 ސެންޓިމީޓަރު މައްޗަށް ހިނގައްޖެނަމަ، 2050 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު ރާއްޖޭގައި މީހުންނަށް ދިރިއުޅެން ދަތިވާނެއެވެ. ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު މިއަށްވުރެ ކުޑަ މިންވަރަކަށް، 20 ސެންޓިމީޓަރު މައްޗަށް ދިޔަޔަސް، ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރަށްތަކުގައި ފެންބޮޑުވުމާއި، ގިރުމާއި، ތާޒާ ފެނުގެ ތެރެއަށް ލޮނުފެން ވަދެގެން ދިއުމުގެ ސަބަބުން މީހުންނަށް ދިރިއުޅެން ދަތިވާނެއެވެ.
ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު މައްޗަށް ދިއުމުން ކުރިމަތިވާ ނުރައްކާތެރިކަން ރާއްޖޭގެ ސަރުކާރުތަކަށް އެނގި، ކަނޑުފާރު ހެދުމާއި، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ އުސްކުރުމާއި، ލޮނުފެނުން ތާޒާ ފެން އުއްދުމުގެ ޓެކްނޮލޮޖީތައް ތަރައްގީކުރުން ފަދަ ފިޔަވަޅުތައް އަޅަމުންދެއެވެ. ނަމަވެސް މި ފިޔަވަޅުތަކަކީ ހަރަދު ބޮޑު ފިޔަވަޅުތަކަކަށްވާނެ އެވެ. އަދި ދިގު މުއްދަތުގައި ރާއްޖެ ކަނޑުގެ އަޑިއަށް ނުދާނެހެން ސަލާމަތް ކުރުމަށް ފުދޭވަރުގެ ފިޔަވަޅުތަކަކަށް ނުވެދާނެ ވެސް މެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެ އަކީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ނުރައްކާތެރިކަމާ މެދު ދުނިޔެއަށް ސަމާލުކަން ގެނެސްދޭ ގައުމެކެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުން ގްރީން ހައުސް ގޭސް ދޫކުރުން މަދުކުރުމަށް އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް ނާޅައިފިނަމަ، ކުރިއަށް އޮތް ދިހަވަރަކަށް އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އުޅޭ ބިންތިރި އެހެންވެސް ގިނަ އައްސޭރިފަށުގެ ޖަމާއަތުގައި ހިމެނި، އުފުލިގެންދާ ކަނޑުތަކުގެ ތެރެއަށް ރާއްޖެ ޣަރަޤުވެ ހިނގައިދާނެ ކަމަށް ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު ލަފާކުރަމުން އެބަގެންދެއެވެ.
5 Responses
ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު ދުވަސް ދުވަހުން ޒަމާން ޒަމާނުން އުފުލުމާއި ތިރިވުމާއި ދުނިޔެ ހޫނުވުމާއި އަނެއްކާ ހޫނުމިން ކުރިން ހުރި ވަރަށް ދަށްވުމާއި މިހިރަ މިހިރަ ނެޗުރަލް ފިނޯމިނާ އަކީ ދުނިޔެ އުފެދުނީއް ސުރެން އާދެ އެތައް މިލިއަން އަހަރުއް ސުރެން ކުރީން ފެށިގެން ބަދަލުވަމުން އަންނަ ހާލަތެކެވެ. އެހެންވީމާ ތިޔަ ބުނާ އުފުލުމަކުން ދިވެހިރާއްޖެ ވެސް އަދި އެހެން ރާއްޖެ އެއް ވެސް އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެ ކަމީ ޝައްކެތްނެތް މިންވަރަށް ސާބިތުވެފައިވާ ( ޕްރޫވެން) ހަގީގަތެއް ނޫން. މޫސުމީ ބަދަލުތަކުން ތޫފާން ތަކާއި އެހެން ކަންކަން ދިމާވާނީ އަދި މިހާރު ވެސް ދިމާވަމުން އަންނަނީ ކޮންމެހެން ތިރި ޖަޒީރާ ތަކަށް އެކައްޏެއް ނޫން.
ލިޔުންތެރިޔާގެ ގިނަ ލިޔުން ތަކަކީ އަރޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސު ލިޔުން ތަކެއްކަން ފާހަގަކުރެވޭ. ބައެއް ފަހަރު ވަރަށް ރަނގަޅު ލިޔުން ތައް ވެސް ގެނެވިފައި ހުރޭ. އެހެން ނަމަވެސް ބައެއް ލިޔުން ތަކުން ފާހަގަނގަކުރެވޭ ޗެޓް ޖީޕީޓީން އަންނަ ގޮތަށް ލިޔުންތައް ހުންނަކަން. ރިފައިންނުކުރެވި. ކޮންމެއަކަސް ލިޔުންތެރިޔާ މި ލިޔުން ލިޔެފައިވަނީ މި ދާއިރާގެ އެންމެ ފަހުގެ ހޯދުން ތަކަށް ރިޔާޔަތްނުކޮށް. އަޕްޑޭޓް މަޢުލޫމާތުގެ މައްޗަށް ބަލައިގެނެއް ނޫން. ސައެންޓިފިކު ހޯދުން ތަކުން މިހާރު އެނގޭ ގޮތުގައި ދިވެހިރާއްޖެ ކަހަލަ މުރަކަ ޖަޒީރާ ރަށްތަކަށް އެންމެ ސަލާމަތް ކަން ބޮޑީ. މުރަކަ މަތީގައި އުފެދިފައި ހުރި ރަށް ތަކެއް ވީމާ ލޮނުގަނޑު އުފުލޭ ވަރަކަށް މުރަކަ ހެދި ބޮޑުވަމުން އުފުލެމުންދާނެ ކަން. އެއާއެކު ރަށްތައް އުސްވާނީ މިހާރަށް ވުރެން. އަނެއް ކަމަކީ ސައެންސްވެރިން ވެސް ހައިރާންވާހާ އަވަސް މިނުގައި އޯޒޯން ފަށަލައިގައި ހެދުނު ބާގަނޑު ތައް ރިކަވަރ ވަމުން އަންނަނީ. ފާއިތުވެ ދިޔަ 10 އަަހަރު ތެރޭގައި ހަލާކުވީ ބައިގެ 50% މިހާރު ވަނީ ބެދިފައި. މި މަޢުލޫމާތު ބޭނުން ނަމަ ފެންނަން ހުންނާނެ.
މި ނޫހަކީ އަބަދު ވެސް ވަރަށް ރަނގަޅު ސީރިއަސް މަޒުމޫނު ޝާޢިއުކުރާ ނޫހެއް،. އަދި އަޅުގަނޑު ވެސް ސަޕޯރޓްކުރާ އަދި ގަވާއިދުން ކިޔާ ނޫހެއް. ހައިޕޮތެސިސް ތަކަށް ބިނާކޮށް މި ފަދަ މަޒްމޫނެއް ލިޔުނަސް އެންމެ ރަނގަޅު. އެކަމަކު "
ސަމާލުވޭ! ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލި ރާއްޖެ ޣަރަޤުވެދާނެކަމުގެ ބިރު! " މި ހެޑިން ކަމަކު ނުދޭ. ވަރަށް ހޮޅި ސުރުޚީ އެއް މިއީ. މިހާރުން މިހާރަށް މި ސުރުޚީ ބަދަލުކުރަން ގޮވާލަން. އަމިއްލަ ގައުމާ ބެހޭގޮތުން މި ފަދަ ބިރުވެރި ގޮތަކަށް ލިޔެގެން ނުވާނެ ދިވެހި ބަހުން ވިޔަސް. ކޮންމެ ބަހަކުން ލިޔުނަސް ދުނިޔޭގެ އެންމެންނަށް އެނގޭނެ. އަހުރެމެން އަމިއްލަ އަށް ލިޔާ މިފަދަ ލިޔުން ތަކުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ގެއްލުންވާނެ ހީނުކުރާ ކަހަލަ. އެހެންވީމާ ހެޑިން ބަދަލުކުރަން ގޮވާލަން.
އެހެން ނޫންތޯ ވާނީ. ރައީސް ނަޝީދު ވެރިކަމަށް އައިސް އެންމެ ފުރަތަމަ ދެއްކި ވާހަކަ އަކީ ދިވެހިރާއްޖެ އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެޔޭ. ބިން ގަންނަން އޮސްޓްރޭލިޔާއިން ބިން ގަންނަން ފަންޑެއް ހަދަންވިއްޔޯ. ދެން މިވާހަކަ މި މާނަ ދޭހަވާ ގޮތަށް ދައްކަނީ ނުވަތަ ދައްކަން ބޭނުން ވެގެން އުޅެނީ ރައީސް މައުމޫން. އިންތިޚާބީ ރައީސް ރާއްޖެ އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެ ކަމަށް ގަބޫލުނުކޮށްގެން ވެސް ރައީސް މައުމޫން ހުރި ޑރ. މުއިއްޒަށް ހަމަލާ ދީފައި. ގައުމަކާ ހަވާލުވެގެން ހުންނަ ވެރިޔަކު ނުވަތަ ވެރިކަން ކޮށްފައި ތިބޭ ބޭފުޅުން ދައްކަން ކޮންކަހަލަ ބޯ ހަމަ ނުޖެހޭ ވާހަކައެއް ތޯ. މި ފަދަ ވާހަކައެއް ރައީސުންގެ އަނގައި ބުނުމަކީ އަދި ވަކިން ގެއްލުން ބޮޑުވާނެ ކަމެއް ކަން ހަމަ މި ރައީސުންނަށް ނޭގެނީހެއްޔެވެ. ރައީސް ނަޝީދު އަސްލު ބޭނުންވީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ މަތިން ދިވެހިން ފޫހުކުރުވާފަ މާ ސަޅި އޮސްޓްރޭލިޔާ އެއްގެ އާފަލު ދަނޑުގެ މެދުގައި ގެ އަޅައިދީފައި ދިވެހިން އެތާގައި ވަޒަންވެރިކޮށްދޭނެ ކަމުގެ ހުވަފެން ދައްކާފައި ، ރާއްޖެ އިންޑިއާ އަށް ދީ ހުސްކޮށްލަން. އެއީ ނަޝީދު ދިވެހި ގައުމާ މެދު އޮންނަ ރުޅިވެރި ކަމެއްގެ ސަބަބުބް. ދިވެހިންނަށް ލަނޑު ދޭން.
މަތީގައި ކިޔުންތެރިޔަކު ކުރައްވާފައިވާ ކޮމެންޓްގައި ބުނެފައިވާ ފަދައިން ސުރުޚީ ކަމަކުނުދޭ . އަދިވެސް ބަދަލުކުރަން ވެސް ފެނޭ. ތިޔަ ޒާތުގެ ސުރިޚީ ނުލިޔާނެ ހޭ ޖެހޭ ބައެއް. ތިމާވެށީގެ ބަދަލަކީ މިއަދަކު އިއްޔެއަކު އަންނަ ބަދަލެއް ނޫން. ތިމާވެއްޓަށް އަންނަ ބަދަލާއެކު ދުނިޔެއަށް އަންނާ އަސްލު ބަދަލެއް އެއްވެސް ބަޔަކަށް ސާފުނުވާ ހާލަތަުގައި އަހުރެމެން އަމިއްލައަށް ކީއްކުރަންތޯ ތިޔަ ޒާތުގެ ވާހަކަ ލިޔަންވީ. މި ދިވެހިރާއްޖެ ނޫނަސް ކުދި ޖަޒީރާ ރަށްތަކުގެ މައްޗަށް އުފެދިފައިވާ ރާއްޖެ ތައް އެބަހުރި. އެމީހުން ވެސް ތިޔަ ޒާތުގެ އެއްޗެހި ނުލިޔޭ.